پرسشنامه
ای که در اختیار شماست، دارای تعدادی جمله است . با توجه به محتوای جمله ها پاسخ
خود را در پاسخنامه وارد کنید .

الگوی خوب کیست؟
نیاز به الگو
یکی از بهترین شیوه های تربیت، معرفی
الگوهای موفق است. الگو به کلیات و تئوری ها، روح و حیات می بخشد.
الگوی خوب،
مردم را از رفتن به سراغ الگوهای بد باز می دارد.
الگوی خوب، دعوت و تبلیغ عملی
است. دلیل فلسفه مجالس عزاداری امامان معصوم به خصوص امام حسین (ع) آن است که پرچم
الگوهای ایمان و استقامت در تاریخ برفراز باشد.
خداوند بارها به پیامبرش دستور
داده، نمونه های برجسته انسانیت را به مردم معرفی کند تا این الگوها به فراموشی
سپرده نشود. در یک آیه می فرماید:
« و اذکر فی الکتاب ابراهیم» یاد ابراهیم را
زنده بدار و در آیه ای دیگر می فرماید:
« و اذکرفی الکتاب مریم» یاد مریم را
زنده بدار.
آری، دیدن الگو، مطالب تصوری و ذهنی و شاید محال را به صورت عینی
مجسم می کند.

ادامه مطلب...

اقیانوس زندگی دختران
پدری می‌گوید: «چگونه با دختر هفده‌ساله‌ام رفتار
کنم؟»
مادری می‌پرسد: «چگونه با دختر پانزده ساله‌ام حرف بزنم؟»، «چگونه
می‌توانم به دخترم کمک کنم که به‌درستی با احساس‌ها و عواطفش روبه‌رو گردد؟» و
...
محبت، بال پرواز در کودکان
کودک از زمانی که به دنیا می‌آید، دارای
غریزه‌ها و تمایل‌هایی می‌باشد که برخی از آنها، بالقوه ‌هستند و مانند آتش
زیرخاکستر به وقت خود، فعلیت پیدا می‌کنند . مانند ثروت‌اندوزی، امورجنسی و
...
برخی دیگر از تمایل‌های کودک، بالفعل هستند یعنی پس از تولد، رشد ونمو
می‌کنند مانند خوردن، گریه کردن، خوابیدن و ...
کودک در رحم مادر، به‌طور کامل،
متوجه کردار، گفتار و هیجان های بیرون، از طریق شریان‌های حیاتی مادر می‌باشد. پس
از تولد نیز به‌طور کامل، در معرض کردار و رفتار اطرافیان قرار می‌گیرد و از سن دو
سالگی به بعد، آماده‌ی بهره‌برداری می‌شود . بنابراین، دست نوازش پدر و مادر
به‌ویژه پدر برای او، دارای اهمیت است.
توصیه می‌شود مادران و پدران، کودکان را
بر سینه بفشارند تا ضربان قلب آنان با ضربان قلب کودک، درهم آمیخته شود و گرمی و
حرارت محبت را لمس کنند.
آیا روش‌های تربیتی دختران با پسران تفاوت دارد؟
پدر
و مادر باید بدانند از آن جایی که تمایل پسران با دختران فرق می‌کند، در برخی مسائل
هم تفاوت دارند . نباید فراموش کرد که پسران، رفتار با جنس مخالف را از مادر
می‌آموزند و دختران از پدر یاد می‌گیرند. بنابراین، اگر پدری طبیعت وجودی دختر
خردسالی را نشناسد و آن‌طور که خودش می‌خواهد، با او رفتار کند، این مساله بین پدر
و دختر، فاصله می‌اندازد.
دختران نیاز دارند کسی به صحبت‌های‌شان گوش دهد نه
اینکه بدون شنیدن احساس‌های‌شان، از ابتدا راه‌حل ارائه شود. درباره‌ی پسران نیز
مادران با مشکل مواجه می‌شوند زیرا پسران حتی اگر کوچک باشند،اعتماد به نفس را در
این می‌بینند که خودشان از عهده‌ی مشکل‌های‌شان برآیند و نیاز به کمک بیش از حد یا
ناز و نوازش ندارند.
درک رفتار
برخی از ما به‌طورکلی انتظار داریم که دختران
در کارها همراهی‌مان کنند و پسران، یاغی و تنبل باشند، دختران را همیشه تشویق
می‌کنیم که به مادران‌شان کمک کنند اما از پسران، انتظار کمک نداریم .

ادامه مطلب...

رواندرمانی مبتنی بر « تاب آوری»[1]
ساز و کار«انگیزش»[2] در جانوران بر دوش
سامانه آدرنرژیک قرار گرفته است.

سیستم آدرنرژیک یا سمپاتیک بدن جانوران، در هنگام رویارویی جانور با عامل مزاحم
یا مخاطره آمیز بیرونی فعال می شود و جانور را برمی انگیزد تا یکی از دو
گزینه«ستیز» یا«گریز»[3] را برگزیند. در این هنگام، جانور یا درگیر حذف عامل مزاحم
می شود یا خود را از عامل مزاحم دور می کند و در هر دو صورت به آرامشی فوری دست می
یابد. این آرامش فوری بازخورد مثبت[4] به سیستم عصبی مرکزی می دهد و در نتیجه ، از
طریق«شرطی سازی عامل»[5]جانور تقویت می شود که در هر مواجهه با عامل ناخوشایند
بیرونی از دوگانه«ستیز- گریز» استفاده کند.

بسته به این که نخستین پاسخ های آرامش بخش جانور«گریز» باشد یا«ستیز»، جانور
براساس سازوکار«نقش پذیری»[6]استراتژی مقابله ای[7]خود را برمی گزیند. چنین الگوی
رفتاری به طور شایعی در انسان ها نیز مشاهده می شود. در واقع انسان با این الگوی
رفتاری همچنان یک موجود حیوانی[8]باقی می ماند با این تفاوت که الگوی«ستیز- گریز»
او پیچیده تر و نهانی تر[9] می گردد.

در واقع ، این الگو گرچه از دیدگاه «حفظ بقا»[10] کارآمد و مقرون به صرفه است و
موجب حفظ انسان به عنوان یک«گونه»[11] می شود، از دیدگاه«رشد شخصی» الگویی ناکارآمد
است و انسان با این رویکرد، حداکثر یک حیوان باهوش[12] خواهد بود نه یک حیوان
معنوی[13].

از نظر نگارنده، روان درمانی های معطوف به تغییر هیجان(یا به تعبیر عامیانه تر
از حال بد به حال خوب) همگی روش هایی هوشمندانه برای مواجهه(ستیز) یا اجتناب(گریز)
را در مقابل محرک های مزاحم ارائه می دهند و در نهایت منجر به هوشمندتر عمل کردن
این موجود حیوانی خواهند شد.

در روان درمانی معطوف به«تاب آوری» ، هدف تسهیل و توسعه مهارت های«ستیز- گریز»
نیست بلکه هدف بیرون آوردن انسان از این«دوگانه حیوانی»[14] است. در این رویکرد به
جای تلاش برای بیرون آوردن انسان از«رنج»[15] چه با مهارت های عملی(همچون تن
آرامی)[16] و چه با مهارتهای ذهنی(همچون بازسازی شناختی[17] یا تغییر چارچوب[18])،
انسان تشویق می شود تا در رنج خود بماند، بدون اینکه اقدامی صورت دهد. این رویکرد
که شاید برای اولین بار در«تائو ته چینگ»[19]نوشته «لائوتزو»[20] حکیم چینی با
عنوان«عمل با بی عملی»[21] معرفی شد، به جای تلاش برای رفع رنج، موفق به تربیت
انسانی فراحیوانی[22] می گردد.

برخی روش های مبتنی بر « تاب آوری »

ادامه مطلب...

تیک چیست؟
آیا تا به حال با افرادی مواجه شده اید که در صحبت کردن ، مدام از
کلمات یا واژه های بیجا و تکراری استفاده کنند؟ یا درصحبت کردن خود با دیگران آیا
متوجه این موضوع هستید که مرتب واژه ای را که به هیچ وجه نیاز به گفتن آن نیست ،
تکرا رمی کنید؟
به کار بردن مکرر واژه هایی مانند : چیز؛ مثلاً ؛ به قول
معروف ، و واقع ، به اصطلاح و... را می توان از جمله مواردی ذکر کرد که بارها در
گفت وگوهای افراد شنیده می شود. به کار بردن تکراری واژه ها دربرخی موارد موجب
واکنش های منفی افراد می شود ؛ اما اغلب موارد ، طرف گفت وگو توجه چندانی به آن نمی
کند .
تکان دادن غیر ارادی پا، بازی کردن و کندن موهای سر و صورت و ... نیز از
موارد " رفتاری " است که برخی افراد از خود نشان می دهند.
بسیاری از والدین
ومربیان تربیتی ، از پاره ای رفتارهای " شکلک گونه " و یا تکیه کلامهای تکراری و
به اصطلاح تیک در فرزندشان شکایت دارند و از این مسئله ابراز نگرانی می کنند. باید
گفت " تیک " نوعی پرش ناگهانی یا انقباض غیرارادی عصبی است که می تواند به صورت
مزمن یا زودگذر درکلام یا رفتار ظاهر شود.
به طور کلی در هر دوشکل تیک کلامی و
رفتاری ، با انواع ساده و مرکب آن روبرو هستیم که مشخصه ی اصلی آن تکراری ، کلیشه
ای و ناموزون بودن آن است.
" تیک " ساده مدت کوتاهی به طول می انجامد و به
ندرت بیشتر از یک ثانیه تداوم می یابد که در اغلب موارد بعد از چند هفته یاچند ماه
خود به خود از بین می رود.
تیکهای حرکتی درنوع ساده شامل : چشمک زدن ، حرکات
پرتابی کردن ، بالا انداختن شانه و حرکتهای شکلک گونه ی ناحیه ی صورت و رفتارهایی
چون قیافه گرفتن ، رفتارهای آرایشی ، خودزنی ، گاز گرفتن خود ، بالاپریدن ، لمس
کردن ، پا به زمین کوبیدن و یا بوییدن چیزی است.
تیکهای آوایی هم در نوع ساده
آن می تواند شامل : صاف کردن گلو، سرفه ، بالا کشیدن بینی ، خرناس و درنوع پیچیده
شامل : بیان یک جمله یا یک تکیه کلام و یا یک ناسزا باشد.
رفتار تیک گونه
بیشتر در بین کودکان شایع است ، بررسی های انجام شده توسط انجمن روان شناسان آمریکا
نشان می دهد که تقریباً سیزده درصد از پسران و یازده درصد از دختران به این عارضه
دچار می شوند.

ادامه مطلب...